ΝΗΣΟΣ ΣΚΥΡΟΣ
Η Ιερά μονή του Αγίου Γεωργίου
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟΝ
Η Ιερά μονή σήμερα
Tο μοναστήρι καταλαμβάνει σήμερα όλη την επιφάνεια του πρώτου επιπέδου του κάστρου. Τον μεσαίωνα περιοριζόταν στη νοτιοανατολική γωνία του χώρου, στον οποίο επίσης βρίσκονταν δημόσια κτήρια και ιδιωτικές κατοικίες. Επεκτείνεται σταδιακά από τον 17ο αιώνα, όπως τεκμηριώνεται από αγοραπωλησίες μεταξύ μονής και ιδιωτών.
Το καθολικό του Ναού, ένας τετράγωνος χώρος με τέσσερις κίονες που υποβαστάζουν τον τρούλλο, στο ρυθμό του εγγεγραμμένου σύνθετου τετρακιόνιου με τρούλο, χρονολογείται με επιγραφή μεταξύ 1599 και 1602 μ.Χ. Η βόρεια όψη του έφερε αρχικά πολλά ανοίγματα, τα οποία φράχτηκαν τον 17ο αιώνα, όταν προσκολλήθηκε σε αυτή ο σημερινός νάρθηκας.
Τον 18ο αι. ο νάρθηκας μεγαλώνει και το 1895 κατασκευάζεται η σημερινή σκάλα εισόδου, σύμφωνα με την εντοιχιζόμενη πλάκα.
Από τις τοιχογραφίες της Μονής δε σώζεται σήμερα παρά μόνο
ένα μικρό δείγμα τους, στο βορεινό τμήμα του εσωτερικού του ναού.
#
Η Παναγία σε θέση δέησης. Στο στήθος της βρίσκεται ο Χριστός
ο οποίος ευλογεί με τα δύο του χέρια.
Πλαισιώνονται από τους αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ.
Η λιτανεία των εικόνων στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στη Σκύρο
Ο κεντρικός χώρος του Ναού, ένας τετράγωνος χώρος με τέσσερις κίονες που υποβαστάζουν τον τρούλλο. Η μορφή του τρούλου είναι σύνθεση κυκλικού και οκταγωνικού, με μεγάλα παράθυρα, ενώ οι τρεις κόγχες του Ιερού Βήματος είναι εσωτερικά και εξωτερικά ημικυκλικές.
Οι εικόνες του τέμπλου είναι έξι, διαφορετικής χρονολογίας. Παλαιότερη είναι η μία εικόνα του Αγίου Γεωργίου, που παριστάνει τον Άγιο σε όρθια στάση. Στο τέμπλο βρίσκονται και άλλες δυο εικόνες του Αγίου Γεωργίου, πού τον παριστάνουν έφιππο, με ασημένιες επενδύσεις, ώστε να δυσκολεύεται η χρονολόγησή τους. Οι δύο κεντρικές (δεσποτικές) εικόνες παρουσιάζουν η μία τον Χριστό ένθρονο, ευλογούντα με ανοικτό ευαγγέλιο στο αριστερό χέρι, ενώ η άλλη την Θεοτόκο Βρεφοκρατούσα.
Δύο ακόμη ενδιαφέρουσες εικόνες, ή Κοίμηση της Θεοτόκου και ο Άγιος Δημήτριος, φέρεται ότι έχουν μεταφερθεί στη Μονή από την άλλοτε ακμάζουσα μονή του Αγίου Δημητρίου Σκύρου.
Μία τεχνική έκθεση της 1ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων το 1983 προς τη Μονή Μεγίστης Λαύρας περιγράφει τις (περιορισμένες) εργασίες αναστήλωσης στην Μονή Αγίου Γεωργίου. Δηλώνεται η ανάγκη για περαιτέρω επέμβαση στα μοναστηριακά κτίσματα.
Σύμφωνα με ενημερωτικές πινακίδες της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών Μνημείων (ΔΑΒΜΜ), στον εξωτερικό χώρο της Μονής, αναφέρονται τα στοιχεία για τα αρχαιολογικά ευρήματα και οι εργασίες αποκατάστασης των ζημιών της Μονής.
Πραγματοποιήθηκαν ανασκαφικές εργασίες στο παρεκκλήσι της Ευαγγελίστριας, κατά τις οποίες αποκαλύφθηκε τμήμα του Ιερού Βήματος του παλαιού καθολικού της μονής ανατολικότερα του σημερινού, με τοιχογραφίες του τέλους του 13ου αι.
Στο νότιο συγκρότημα της Μονής αποκαλύφθηκε τμήμα του παλαιού καθολικού της. Το παλαιό καθολικό εντοπίστηκε ακριβώς ανατολικά από το υφιστάμενο καθολικό, στο χώρο μεταξύ αυτού και του φυσικού βράχου.
Το καθολικό της Ιεράς Μονής και το τέμπλο
με τις εικόνες του Αγίου Γεωργίου
Το τμήμα του παλαιού καθολικού που αποκαλύφθηκε είναι ζωγραφισμένο με τοιχογραφίες, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση. Στην αψίδα απεικονίζεται η Παναγία σε θέση δέησης. Πλαισιώνεται από τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ.
Χαμηλότερα, απεικονίζεται η σκηνή του Μελισμού, πλαισιωμένη από τέσσερις ιεράρχες.
Η σκηνή του Μελισμού
Οι τοιχογραφίες χρονολογούνται πιθανότατα στα τέλη του 13ου αιώνα. Η κατάρρευση του παλαιού καθολικού πιθανότατα προήλθε από κατολίσθηση. Πάνω από τον μπαζωμένο χώρο του παλαιού Βήματος, κατασκευάστηκαν στη συνέχεια τα δύο παρεκκλήσια, τα οποία λειτουργούν και σαν αντηρίδα του βράχου για την προστασία του νέου καθολικού από πιθανές κατολισθήσεις.
Με το σεισμό της 26ης Ιουλίου 2001 το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου έπαθε σοβαρές ζημιές. Άνοιξε ο τρούλος και τμήματα βράχων έφυγαν από τα θεμέλιά του. Μετά το σεισμό πραγματοποιήθηκαν έργα αποκατάστασης. Το Μοναστήρι άνοιξε ξανά στις 23 Απριλίου 2015.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου