Η Σκύρος στην ιδιοκτησία των Βενετών

 Από το 1453 το Νησί αποτελούσε 

αυτόνομη Επισκοπή

  Μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους (1204), η Σκύρος περνάει στην ιδιοκτησία των Βενετών.

Κατά την περίοδο αυτή, απομακρύνεται ο Ορθόδοξος  Μητροπολίτης Αθηνών, με πράξη του Επισκόπου Ρώμης Ιννοκεντίου Γ'. (1198-1216), και εγκαταστάθηκε ο Λατίνος Αρχιεπίσκοπος. Στη Μητρόπολη Αθηνών  ανήκει και η επισκοπή Σκύρου.

Οι ασαφείς πληροφορίες αυτής της περιόδου οδηγούν διάφορους μελετητές της ιστορίας της Σκύρου σε συγκρουόμενα συμπεράσματα. Ο μεν Δημ. Παπαγεωργίου υποστηρίζει την πιο πάνω άποψη, ο δε Μιχ. Κωνσταντινίδης, βασιζόμενος σε άλλες πηγές, υποστηρίζει ότι ιδρύθηκε επισκοπή Σκύρου με επικεφαλής Λατίνο επίσκοπο.

Στο τέλος του 14ου αιώνα οι Τούρκοι κατέλαβαν το νησί. Η Σκύρος παρέμεινε υπό την κυριαρχία τους μέχρι το 1402[1].

Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453 η  Σκύρος, όπως και τα άλλα νησιά των Σποράδων (Σκιάθος και  Σκόπελος), προτίμησαν την Ενετική κυριαρχία[2],  αντί της Οθωμανικής. Έτσι, από το 1453 το κάθε νησί αποτελούσε αυτόνομη Επισκοπή.

Τα νησιά πρόβαλαν στον Ενετό ναύαρχο να επικυρώσει τα αρχαία προνόμια και τη διατήρηση στο κάθε νησί της έδρας του  ορθόδοξου Επισκόπου. Οι όροι για τη διατήρηση της ορθόδοξης επισκοπικής έδρας έγιναν τελικά αποδεκτοί από τους Ενετούς.

Αυτό γιατί οι Ενετοί δε διακρίνονταν ιδιαίτερα για τη  θρησκευτική τους ευαισθησία, όπως οι υπόλοιποι Λατίνοι, και επέτρεπαν να διατηρούνται  οι ορθόδοξοι Επίσκοποι στις κτήσεις τους.[3]

Οι κάτοικοι της Σκύρου, έχοντες επικεφαλής τον δικό τους Επίσκοπο, εξέθεσαν προς τον αποσταλέντα Βενετό επίτροπο τις καταπιέσεις, που τους επέβαλε ο τότε Ενετός διοικητής Jacobo Salamono.

Επομένως,  είναι γεγονός ότι διατηρήθηκε η ορθόδοξη Επισκοπή στη Σκύρο, η οποία λειτουργούσε σε ολόκληρη  την περίοδο της Ενετικής κυριαρχίας (πρώτη και δεύτερη Ενετοκρατία)[4]. Αυτό γίνεται φανερό από τις υπάρχουσες πληροφορίες, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ορθοδόξου Επισκόπου στο νησί.

Η γνώμη αυτή επιβεβαιώνεται από το ημερολόγιο του Marino Sanuto»[5], όπου  αναφέρεται  ότι,  κατά τα έτη  1518 – 1531,  υπήρχαν  στα  νησιά (Σκύρο, Σκιάθο, Σκόπελο) ορθόδοξοι Επίσκοποι, οι οποίοι μάλιστα έπαιρναν ενεργό μέρος στη ζωή  των κατοίκων. Μάλιστα, γι’ αυτή την περίοδο, είναι γνωστοί οι επικεφαλής Επίσκοποι, που καθοδήγησαν τους Σκυριανούς ορθόδοξους χριστιανούς[6]. 

 

---

[1] Στις 28 Ιουλίου του 1402 με, την ήττα των Τούρκων στην αποφασιστική μάχη της Άγκυρας από τον ηγεμόνα των Μογγόλων Ταμερλάνο, ακολούθησε μία περίοδος από εσωτερικές διαμάχες ανάμεσα στους διαδόχους του Βαγιαζήτ Α ́, μετά το θάνατό του το Μάρτιο του 1403. Από την αρχή αυτής της διαμάχης Οθωμανικής Μεσοβασιλείας ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μανουήλ Β΄ ο Παλαιολόγος αναμείχθηκε ενεργά. Έτσι το 1404 ο αυτοκράτορας Μανουήλ Β΄ ο Παλαιολόγος προσεταιριζόμενος τον  μεγαλύτερο από τους διαδόχους, Σουλεϊμάν, υπέγραψε, με  τη σύμπραξη  της  Βενετίας  και  της Γένουας, συνθήκη  συμμαχίας  και συνεργασίας, με την οποία πήρε πίσω τη Θεσσαλονίκη και τα περίχωρά της, τη Χαλκηδόνα, τη Σκόπελο, τη Σκιάθο και τη Σκύρο, ενώ σταμάτησε τον επαχθέστατο για το Βυζάντιο  ετήσιο φόρο υποτέλειας στους Τούρκους.

[2] Η Ενετική κυριαρχία (Ενετοκρατία)  είναι η κυριαρχία της Βενετίας στην Ελλάδα, που ξεκίνησε το 1204 στην Αυτοκρατορία της Ρωμανίας, ως μέρος της Φραγκοκρατίας και στη συνέχεια διατηρήθηκε παράλληλα με την Τουρκοκρατία ως το τέλος της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας το 1797.

[3] Ιστορία της Φραγκοκρατίας εν Ελλάδι» (1204-1566), Miller William , Ελ. Γράµµατα, Αθήνα, 1997

[4] Η πρώτη φτάνει μέχρι το 1453, που οι Τούρκοι κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και η δεύτερη μέχρι το 1669

[5] «Ἐκκλησιαστικαί ειδήσεις ἐκ τοῦ ημερολογίου τοῦ Marino Sanuto», περί Σκιάθου, Σκύρου, Αιγίνης, Κύπρου και Κερκύρας, Χρ. Γ. Πατρινέλης,  Τυπογραφείον Αδελφών Μυρτίδη, Αθήνα 1964

[6] Ἀτέσης, «Ἐπισκοπή  Σκύρου ανά τους αιώνας», 1939. 

Δ.  Παπαγεωργίου, «Ιστορία  της  Σκύρου  από  των αρχαιοτάτων χρόνων», Πάτραι 1909 και Ἀτέσης, «Ιστορία της Εκκλησίας Σκύρου».