ΝΗΣΟΣ ΣΚΥΡΟΣ: Με το «Διάταγμα των Μεδιολάνων» άρχισε ελεύθερα η ανάπτυξη της χριστιανικής λατρείας

 

Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους δεν κτίζονταν Ναοί λόγω των διωγμών (1^ος αι. -αρχές 4^ου αι.)

Τα αρχαιολογικά δεδομένα δε φανερώνουν βίαιες χριστιανικές επεμβάσεις στα εθνικά ιερά. Στη θέση των αρχαίων θρησκευτικών τόπων λατρείας αναπτύσσονται ακμάζοντες οικισμοί κατά μήκος κυρίως των ακτών.

Τα ερείπια των παλαιών ιερών λειτούργησαν ως χώροι πρόσληψης άφθονου οικοδομικού υλικού απαραίτητου για την κατασκευή των κατοικιών και των εκκλησιών των χριστιανικών οικισμών.

Με το «Διάταγμα των Μεδιολάνων» το 313 μ.Χ., το οποίο εγκαθιστούσε καθεστώς ανεξιθρησκίας σε όλη την Αυτοκρατορία,  μπορούμε βάσιμα να ισχυριστούμε ότι άρχισε ελεύθερα η ανάπτυξη της χριστιανικής λατρείας (κτίζονται ναοί, γράφονται ύμνοι και ευχές), για να συνεχιστεί σ’ όλη τη Βυζαντινή περίοδο.

                                                         Βάση αγάλματος του Θεού Απόλλωνα. 

                                Βρέθηκε στο σημείο που χτίστηκε ο Ναός του Παληοσταυρωμένου

 

Από αυτή την περίοδο, τους Βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους,  χτίζονται στη Σκύρο αρκετές εκκλησίες. Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους δεν κτίζονταν Ναοί λόγω των διωγμών (1^ος αι. -αρχές 4^ου αι.), αλλά και διότι, σύμφωνα με την χριστιανική πίστη, ίσχυε ο κανόνας που κήρυξε ο απόστολος Παύλος στην ομιλία του στον Άρειο Πάγο προς τους Αθηναίους, ότι «ο Θεός ο ποιήσας τον κόσμον και πάντα τα εν αυτώ ούτος ουρανού και γής Κύριος υπάρχων ουκ εν χειροποιήτοις ναοίς κατοικεί»[1].

Το ίδιο πίστευαν, ως ερμηνεία του διαλόγου, που είχε ο Χριστός με τη Σαμαρείτιδα, ο οποίος απαντά στην απορία της περί του πού πρέπει να λατρεύεται ο Θεός, λέγοντάς της: «πίστευσόν μοι ότι έρχεται ώρα ότε ούτε εν τώ όρει τούτω ούτε εν Ιεροσολύμοις προσκυνήσετε τώ πατρί... Πνεύμα ο Θεός· και τους προσκυνούντας αυτόν, εν πνεύματι και αληθεία δεί προσκυνείν»[2].

Αργότερα οι πρώτοι χριστιανοί θα αισθανθούν την ανάγκη ειδικών τόπων συγκέντρωσης, για συλλογική επικοινωνία με το Θεό και την εκδήλωση της λατρείας και των συναισθημάτων τους προς Αυτόν. Κυρίως δε, για την τέλεση του   Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας και της συμμετοχής σ’ αὐτό.  Έτσι, ο χριστιανικός Ναός είναι ο τόπος συγκέντρωσης των πιστών για τη λατρεία του Θεού, γι’ αυτό και ονομάζεται Εκκλησία[3].

           

---

[1]«Ο Θεός, ο οποίος έκαμε τον κόσμον και όλα όσα υπάρχουν εις αυτόν, αυτός υπάρχει απόλυτος κύριος του ουρανού και της γης και δεν κατοικεί εις ναούς, που τους κατασκευάζουν τα χέρια των ανθρώπων» Πράξεις Αποστόλων Κεφ. ιζ παρ.24 

[2] Κατά Ιωάννην Κεφ. 4, Στ. 24

[3] Η Εκκλησία αρχικά είχε την έννοια της συνέλευσης. Στην Αρχαία Αθήνα υπήρχε η Εκκλησία του δήμου, αντίστοιχη με την σπαρτιατική Απέλλα, όπου οι πολίτες, οι κάτοικοι της πόλης που είχαν πολιτικά δικαιώματα, συγκεντρώνονταν και έκαναν συνέλευση για να πάρουν αποφάσεις για την πόλη. Επίσης, στην αρχαιότητα ο όρος εκκλησία περιέγραφε την συνάθροιση του συνόλου του στρατού για να γίνει κάποια ανακοίνωση ή σύσκεψη. Στη συνέχεια με τον όρο εκκλησία περιγράφεται το σύνολο των χριστιανών.