Λεηλασίες και καταστροφές του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού

Ευρωπαίοι «περιηγητές» επιδίδονταν σε συνεχείς λαθρανασκαφές και εξαγωγή των αρχαίων

 

Σημειώθηκαν μεγάλες λεηλασίες και καταστροφές, σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο εις βάρος των μνημείων και ιερών του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού. Οι μεγαλύτερες σημειώθηκαν από το έτος 1204 και ύστερα, μετά την πρώτη Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους.

Αργότερα, κατά την μακρόχρονη περίοδο της Τουρκοκρατίας πολλοί ήταν οι Ευρωπαίοι «περιηγητές», οι οποίοι επιδίδονταν σε συνεχείς λαθρανασκαφές και εξαγωγή των αρχαίων.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Γάλλου  Michel Fourmont (Φουρμόν)[1], μεγάλου καταστροφέα κλασικών αρχαιοτήτων στην Πελοπόννησο.

Για το καταστροφικό του έργο έγραφε σε επιστολή του[2]: «Για περισσότερο από ένα μήνα, αν και άρρωστος, εργάζομαι με 30 εργάτες για την πλήρη καταστροφή της Σπάρτης. Αν μπορούσα να κάνω στην Τεγέα, την Αντιγονία (Μαντινεία ), τη Νεμέα και μια ή δύο άλλες πόλεις ό,τι έκανα στην Ερμιόνη , την Τροιζήνα και τη Σπάρτη, δεν θα ήταν απαραίτητο να στείλω κανέναν εδώ. Δεν θα έμενε τίποτα». Στην ίδια επιστολή έγραφε: «… κανένας είχε την ιδέα να γυρίσει ολόκληρες πόλεις ανάποδα για να βρει αυτά τα μάρμαρα, που είναι τα μόνα άψογα στοιχεία της αρχαιότητας, τα μόνα πράγματα ικανά να ρίξουν φως στις σκοτεινές γωνιές της ιστορίας , της διοίκησης και της θρησκείας των αρχαίων λαών. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί κανείς να συνεισφέρει χρήσιμα στην επιστήμη. Τόσο πεπεισμένος είμαι ότι η Σπάρτη είναι η πέμπτη πόλη του Μοριά που έχω καταστρέψει. Η Ερμιόνη και η Τροιζήνα είχαν την ίδια μοίρα. Αυτή τη στιγμή εργάζομαι για την αποξήλωση του ναού του Αμυκλαίου Απόλλωνα μέχρι τον θεμέλιο λίθο. Κάθε μέρα βρίσκει κανείς πράγματα που θα χαρείτε να δείτε. Θα κατέστρεφα άλλους με την ίδια ευκολία αν μου άφηναν να το κάνω».

Ο Fourmont κλήθηκε πίσω στη Γαλλία πριν προλάβει να επισκεφθεί την αρχαία Ολυμπία. Οι μεταγενέστεροι ταξιδιώτες στην Ελλάδα τρομοκρατήθηκαν με τις περιγραφές του Fourmont για τα αρχαία μνημεία που κατέστρεψε. Το έγκλημα που έπραξε ο Fourmont το επανέλαβαν και άλλοι δήθεν περιηγητές ή απεσταλμένοι των «πολιτισμένων» κρατών της Ευρώπης. 

Σύγχρονοι ερευνητές αμφισβητούν την καταστροφή των Εθνικών Ναών, για λόγους θρησκευτικής σύγκρουσης. Επιβεβαιώνουν όμως, ότι καταστροφές έγιναν για πραγματιστικούς λόγους, όπως γιατί επαναχρησιμοποιούνταν τα οικοδομικά υλικά των αρχαίων για τις χριστιανικές εκκλησίες ή άλλες κατασκευές, επειδή ήταν υψηλής τεχνικής.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος  και ο Αύγουστος Λικίνιος, με το διάταγμα των Μεδιολάνων[3] το 313 μ.Χ. και τη θέσπιση της ανεξιθρησκείας, σταμάτησαν τους διωγμούς των χριστιανών στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

(Από το βιβλίο του Γεωργίου Κρίκα

«Σκύρος: Η Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση και Λατρεία»)

---

[1] Ο Michel Fourmont (1690-1746) ήταν Γάλλος αρχαιολόγος και κλασικός λόγιος, καθολικός ιερέας και ταξιδιώτης. Ηταν ένας από τους μελετητές που έστειλε ο  Βασιλιάς Λουδοβίκος 15^ος στην ανατολική Μεσόγειο για να συλλέξει επιγραφές και χειρόγραφα.

[2] επιστολή προς τον Bignon με ημερομηνία 20 Απριλίου 1730

[3] Διάταγμα των Μεδιολάνων ονομάζεται το διάταγμα της θέσπισης της ανεξιθρησκείας στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, με το οποίο ο Μέγας Κωνσταντίνος σταμάτησε τους διωγμούς των χριστιανών το 313 μ.Χ. Με το διάταγμα νομιμοποιήθηκε η χριστιανική Εκκλησία ως «επιτρεπόμενη θρησκεία»..