Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος ή ο Ευαγγελιστής – Λουτρό
Θέση: Σκάλα, Λουτρό
Στις Κυδωνιές (Αϊβαλί) και τη Σμύρνη εξώθησαν τους Τούρκους, σε μέτρα τρομοκράτησης των ελληνικών πληθυσμών. Οι βιαιοπραγίες των Τούρκων στην Κωνσταντινούπολη λειτούργησαν ως σήμα κινδύνου, για αρκετούς εύπορους Έλληνες των Κυδωνιών, οι οποίοι προτίμησαν, για ασφάλεια, να καταφύγουν στην απέναντι Λέσβο.
Ακολούθησε η καταστροφή της πόλης των Κυδωνιών από τουρκικά στρατεύματα στις αρχές Ιουνίου του 1821, που οδήγησε τους έντρομους κατοίκους της σε άτακτη φυγή στα Ψαρά, ενώ πλήθος φυγάδων από τα λεηλατημένα χωριά, γύρω από τις Κυδωνιές κατέφυγε στη Λέσβο.
Πολλοί, φοβούμενοι τους διωγμούς των Τούρκων, άρχισαν να καταφθάνουν και στη Σκύρο.
Μέχρι το 1824 κατέφυγαν στη Σκύρο πάνω από 5.000 πρόσφυγες. Οι 2.000 χιλιάδες πρόσφυγες προέρχονταν από τις Κυδωνιές (Αϊβαλί) της Μικράς Ασίας.
Δεν έμεναν πολύ καιρό στη Σκύρο. Όμως πολλοί από τους πρόσφυγες (περίπου 500) θα εγκατασταθούν μόνιμα στη Σκύρο . Σύμφωνα με μαρτυρίες, αρκετοί πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στο μέρος εδώ, στο Λουτρό. Δημιούργησαν στην ευρύτερη περιοχή ομάδα σπιτιών, όπου προηγουμένως δεν υπήρχαν άλλα.
Πρέπει να ήταν ένας αξιοπρεπής καταυλισμός για τους πρόσφυγες, που εγκαταστάθηκαν από το κράτος στη συγκεκριμένη περιοχή. Μπορεί να αριθμούσε περίπου 300 ανθρώπους. Σύντομα όμως άλλοι μετανάστευσαν και άλλοι μετακόμισαν στο χωριό.
Στις αρχές του 1900-1910, ο οικισμός είχε διαλυθεί. Το μέρος είχε άφθονο και ασφαλές πόσιμο νερό, που ήταν πηγή ζωής και παράγοντας ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους και τις άλλες μορφές ζωής (καλλιέργειες, πότισμα ζώων κτλ.).
Ο οικισμός έπρεπε να έχει και την εκκλησία του. Έτσι οικοδόμησαν τον Ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.
Η κυρία Άννα Τριανταφύλλου – Αυγουστή το γένος Ελευθεριάδη διηγείται, πως την εκκλησία έχτισε ο παππούς του παππού της Παντελή Ελευθεριάδη (πατέρα της μάνας της). Η χρονολογία, επτά γενιές από τη σημερινή, συμπίπτει με την δεκαετία του 1820.
Λίγα μέτρα νότια, υπήρχε άλλος παλαιότερος Ναός, όπου σώζονται τα ερείπιά του. Επρόκειτο για τρισυπόστατο Ναό, αφού μέχρι πρόσφατα διακρίνονταν τρία Ιερά αγνώστων Αγίων.
Οικοδομικά υλικά από τα ερείπια του Ναού χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του σημερινού Ναού.
Τέτοια είναι, όπως φαίνονται, δύο μαρμάρινες στήλες στο δυτικό τοίχο, που περιφράσσει το χώρο του Ναού, θραύσμα μαρμάρινης στήλης πάνω από την είσοδο και μαρμάρινη πλάκα στην κόγχη της πρόθεσης του Ιερού Βήματος.
Ο σημερινός Ναός είναι καμαροσκέπαστος με επίπεδη στέγη καλυμμένη με πλάκα τσιμέντου, η οποία πιθανά αντικατέστησε την αρχική παραδοσιακή κατασκευή (μελαγκί).
Το τέμπλο του Ναού είναι χτιστό και φέρει σύγχρονες εικόνες. Το αρχικό ξύλινο τέμπλο καταστράφηκε μαζί με τις παλιές εικόνες από τα γίδια σε περίοδο που ο Ναός δεν ήταν φυλασσόμενος.
Μέσα στο Ιερό Βήμα υπάρχουν μία κόγχη στο βόρειο τοίχο, που αντικαθιστά την πρόθεση του Αγίου Βήματος και μία μεγαλύτερη, στον ανατολικό τοίχο, που αντικαθιστά την Αγία Τράπεζα.
Ο Ναός εορτάζεται δύο φορές το χρόνο. Στις 8 Μαΐου, εορτή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (Σύναξης της Αγίας κόνεως της εκπορευομένης εκ του τάφου του Ιωάννου του Θεολόγου) και στις 26 Σεπτεμβρίου (μετάστασης του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου).
Παλαιότερα όπως ο Χριστός στο Μαυρουνά, η Παναγία στην Αλεξάνδρα, υπήρξε ο Ναός, όπου λειτουργούσαν οι Παλαιοημερολογίτες της Σκύρου. Τα τελευταία χρόνια η Γεωργία και Άννα Ελευθεριάδη αποχώρησαν και έχτισαν τον νέο Ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, στην τοποθεσία Φλέα, πίσω από τον Άγιο Μηνά.
Οι επίτροποι αναφέρονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 στις σελίδες 741-756.
Αρχικοί επίτροποι οι:
1. Άννα Τριανταφύλλου – Αυγουστή το γένος Ελευθεριάδη
2. Καλή Ελευθεριάδη
3. Γεώργιος Ελευθεριάδης
Σήμερα επίτροποι είναι οι:
1. Άννα Τριανταφύλλου – Αυγουστή το γένος Ελευθεριάδη
2. Μαριγούλα Ελευθεριάδη – Ορφανού
Η θέση του Ναού στο χάρτη του Ναού του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου