Ποιος ήταν αυτός ο μοναχός Ευστράτιος
Όταν άρχισαν τις εργασίες ανέγερσης του Μοναστηριού, ο Επίσκοπος Σκύρου απαγορεύει στο ζεύγος των μοναχών τη συνέχιση των οικοδομικών εργασιών.
Ζήτησε ταυτόχρονα από τους ιδιοκτήτες μοναχούς να δωρίσουν όλη την ακίνητη περιουσία των σ' αυτόν και στην Επισκοπή του και όχι στον μοναχό Ευστράτιο. Δημιουργούνταν ανυπέρβλητες δυσκολίες, μέσα στις οποίες περιλαμβανόταν και η Επισκοπική απαγόρευση να λειτουργείται ο νεοανεγερθείς Ναός του Χριστού.
Τοιχογραφία στον νότιο τοίχο του κυρίως Ναού με ολόσωμους Αγίους
Η αγιογραφία είναι πλήρως χαραγμένη με ονόματα πιστών
Για την αντιμετώπισή τους αναγκάζεται ο Κουβουκλήσιος[1] μοναχός Ιωάννης να πάει από την Σκύρο στην Κωνσταντινούπολη.
Εκεί παρουσιάζεται ενώπιον του τότε Πατριάρχου Νικολάου Β' του Χρυσοβέργη[2] και πετυχαίνει να εφοδιασθεί με ένα Πατριαρχικό σιγίλλιον, για να του χρησιμεύσει στην αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων και δυσχερειών, που δημιούργησε στο ζεύγος των μοναχών ο τότε Επίσκοπος Σκύρου, κατά τον χρόνο της διευθέτησης των περιουσιακών τους στοιχείων.
Ακόμη ο Ιωάννης εφοδιάζεται με σιγιλλιώδες Γράμμα, απευθυνόμενο προς τον τότε Επίσκοπο Σκοπέλου. Τα δυο αυτά έγγραφα δεν διασώζονται σήμερα.
Παρά τις Πατριαρχικές διαταγές, ο Επίσκοπος Σκύρου συνεχίζει τα προσκόμματα απέναντι στις προσπάθειες των Σκυριανών μοναχών να οικοδομήσουν Εκκλησία και Μοναστήρι και στη συνέχεια να διαθέσουν όλη την περιουσία τους, όπως αυτοί επιθυμούν.
Οι Σκυριανοί μοναχοί απέβλεπαν μόνο στην σωτηρία της ψυχής των και στο να μνημονεύονται αδιάκοπα «μέσα στη διαδοχή των αιώνων και στην απεραντοσύνη του χρόνου». Στο διάστημα αυτό πεθαίνει ο Ιωάννης, οπότε η μοναχή Γλυκερία αντιμετωπίζει μόνη της τις δυσκολίες. Ο Επίσκοπος βρίσκει την ευκαιρία να κατεδαφίσει το νεόδμητο Μοναστήρι της Γλυκερίας. Γι' αυτό το θέμα σημειώνει με καταφανή θλίψη η Γλυκερία στο Δωρητήριό της: «...κακόφρονες έν νυκτί έως εδάφους την Εκκλησίαν κατέστρεψαν...». Παρ’ όλα αυτά η Γλυκερία έχτισε ξανά τα κτίσματα του Μοναστηριού που κατέστρεψε εκ θεμελίων η Επισκοπή της Σκύρου και ανοικοδόμησε τον Ναό του Χριστού. Αμέσως συντάσσει το έτος 1016 μια δεύτερη πράξη δωρεάς υπέρ του Ευστρατίου. Φαίνεται πιθανόν ότι στο σημείο αυτό η Γλυκερία, απελπισμένη από τον πρόσφατο θάνατο του συζύγου της και φορτισμένη από τις Επισκοπικές δυσκολίες και απαγορεύσεις, τις οποίες αναφέρει στο δωρητήριό της προς τον Ευστράτιο[3], πραγματοποιεί την πρώτη δωρεά της προς τον Ευστράτιο, που δεν διασώζεται, αλλά μαρτυρείται τόσο στο δωρητήριο του Ευστρατίου στα 1012 όσο και στο δικό της του 1016.
Τις πίκρες που υπέστη από τον Επίσκοπο Σκύρου εκφράζει στο δωρητήριό της το 1012 προς τον Ευστράτιο[4].
Ο ίδιος ο Ευστράτιος στο ίδιο δωρητήριο του 1012 αναφέρεται με αυστηρό τρόπο, για τη συμπεριφορά του Επισκόπου Σκύρου προς τη Γλυκερία[5].
Ποιος ήταν αυτός ο μοναχός Ευστράτιος; Το ερώτημα δε μπορεί να απαντηθεί, αφού δεν υπάρχουν ιστορικές πηγές. Μπορεί να ήταν Σκυριανός και η Γλυκερία να γνώριζε την οικογένειά του και να τον εμπιστευόταν, αφού ήταν ο πνευματικός της πατέρας.[6].
Είναι φυσικό ο Ευστράτιος να καταφερθεί εναντίον του Επισκόπου και να τον κατηγορήσει για σφετερισμό της περιουσίας της Μονής και της Γλυκερίας, αφού είναι ο αποδέκτης της δωρεάς της τεράστιας περιουσίας της Γλυκερίας. Γινόταν ένας πόλεμος για μια τεράστια περιουσία, η οποία παραμένει μέχρι σήμερα ιδιοκτησία της Μεγίστης Λαύρας.
[1] Ο κουβουκλείσιος ήταν τίτλος ο οποίος απονεμόταν από τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες σε εκκλησιαστικούς αρχιθαλαμηπόλους, ειδικότερα εκείνους του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.
Η ύπαρξη του τίτλου αναφέρεται για πρώτη φορά κατά την διάρκεια της Β΄ Συνόδου της Νίκαιας, το 787, ενώ εμφανίζεται σε γραπτές πηγές και σφραγίδες των κατόχων του έως τα τέλη του 11ου αιώνα, όταν και πιθανώς καταργήθηκε. Στη Βυζαντινή ιεραρχία οι κουβικουλάριοι κατείχαν σημαντική θέση στην πολιτική ζωή της εποχής τους. Ο αρχηγός τους αποκαλούνταν πραιπόσιτος ή πρόκριτος ή επί του κοιτώνος και τον προσφωνούσαν με το επίθετο θείος, φιλόχριστος ή μεγαλοπρεπέστατος. Οι Αυτοκράτειρες του Βυζαντίου είχαν επίσης γυναίκες θαλαμηπόλους
[2] Ο Πατριάρχης Νικόλαος Β΄ ο επικαλούμενος και Χρυσοβέργης ανήλθε στο Πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης από το έτος 984 μέχρι το 996. Ο Πατριάρχης Νικόλαος Β΄ ήταν εκείνος που χειροτόνησε τον πρώτο Μητροπολίτη της Ρωσίας Μιχαήλ τον Σύρο τον οποίο και έστειλε στη Ρωσία με έξι Επισκόπους και πολλούς κατώτερους κληρικούς για τον εκχριστιανισμό των Ρώσων.
Ανακηρύχθηκε άγιος και η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 16 Δεκεμβρίου.
[3] « Εν τούτοις ούν τού εμού τελευτήσαντος συμβίου και χήρα και άπαις καταλειφθείσα, τί τών ανιερών καί πολλών θρήνων αξίων η ταλαίπωρος ουχ υπέστην:»
[4] «...Το γάρ τήν σήμερον ενώπιον τών παρευρεθέντων και υπογεγραμμένων μαρτύρων, επικυρώ διά τής παρούσης δωρεάς και τήν πρότερον, εν αυτή τή Σκύρω γενομένην και βεβαιώ διά ταύτης κακείνην, και αποχαρίζομαι πάσαν μου τή ύπαρξην τώ κυρίω μου και πνευματικώ πατρί καί Ηγουμένω τώ Μοναχώ Ευστρατίω και δι’ αυτού τή παρ’ εμού εκ βάρθρων οικοδομηθείση εκκλησία καί τοις εν αυτή προσπαραμένουσιν αδελφοίς καί υποτασσομένοις αυτώ»
[5] « ο δέ τής ειρημένης νήσου επίσκοπος πάντα λίθον εκίνησεν ώστε σφετερίσασθαι το τοιούτον και τή αυτού επισκοπή προσκυρώσαι, μυρίας επαγαγών τή δηλωθείση μοναχή στενοχωρίας καί θλίψεις, άς ό προς με χάρτης αυτής κατά μέρος διαγορεύει, όν εποίησεν είς εμήν εξουσίαν καί δεσποτείαν, καταλιμπάνουσα τό ειρημένον μοναστήριον εν ώ καί όρκοις φρικτοίς καθυποβάλλει με, μήτε εν τή Επισκοπή μηδέ αλλαχού τούτο προδούναι, αλλά μοναστήριον διαμένειν...»
[6] Στο δωρητήριο η Γλυκερία γράφει, «...Ταύτα γάρ πάντα, τά μέν εμοί, τα δέ τώ εμοί συνεύω έκ γονικής κληρονομίας καί ούκ έχω τινά ή κληρονόμον ή διάδοχον ή παντοίον διαάτοχον, ειμί μόνον τόν Θεόν καί τόν εμόν μοναχόν και πνευματικόν πατέρα τό κύρ Ευστράτιον καί τήν εκκλησίαν αυτήν έν ή απεκάριν...»
(Από το βιβλίο του Γεωργίου Κρίκα
«Σκύρος: Η Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση και Λατρεία»)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου