ΝΗΣΟΣ ΣΚΥΡΟΣ: Η ίδρυση των Εκκλησιών
Μύθοι και Θρύλοι
Μέρος 3ον
Πέρα όμως από το μεταφυσικό τρόπο του μυστηρίου της εύρεσης της εικόνας του Αγίου, που είναι ένα ανεξήγητο φαινόμενο, θεωρούμενο ως «θαύμα», υπάρχουν κάποιες πιο λογικές και περισσότερο πειστικές εξηγήσεις, για αυτό που συμβαίνει.
Έτσι λέγεται ότι την εποχή των πειρατών στο Αιγαίο πολλοί χριστιανοί έκρυβαν τις εικόνες σε σπηλιές ή κάτω από πέτρες στα χωράφια τους.
Θραύσματα κιόνων στο Ναό των Ταξιαρχών στην Πλατεία Σαρούς
Πολλοί τσοπάνηδες είχαν μαζί τους στη μάντρα, όπου έμεναν για πολύ καιρό, μια εικόνα Αγίου για να προστατεύεται το κοπάδι από θεομηνίες και αρρώστιες. Πολλοί τις τοποθετούσαν σε σπηλιές, όπου είχαν το κονάκι τους. Το ίδιο έκαναν και οι αγρότες για να προστατεύονται οι ίδιοι και η σπορά τους. Στις δύο αυτές περιπτώσεις οι εικόνες παρέμειναν αζήτητες και βρίσκονταν «ως εκ θαύματος» μετά από πάρα πολλά χρόνια.
Ένας άλλος συνηθισμένος μύθος είναι να δει ο ιδρυτής μια περίεργη λάμψη, ένα θείο φως, που τον οδηγεί σε μια χαμένη εικόνα. Στον τόπο αυτό, που θεωρείται ιερός εφόσον «γέννησε» την εικόνα, κτίζεται η εκκλησία.
Σε μια άλλη περίπτωση ο ιδρυτής ονειρεύεται έναν Άγιο που του ζητά να κτίσει μια εκκλησία ή ένα συχωριανό του να τον προτρέπει να οικοδομήσει εκκλησία Αγίου, που είδε στο όνειρό του.
Ο Γιάννης (Ζ) έβλεπε τον συχωριανό του Στέλιο στα όνειρά του. Του έλεγε να κτίσει την εκκλησία του Αγίου Στυλιανού. Ένα βράδυ παρουσιάστηκε στο όνειρό του και ο ίδιος ο Άγιος.
Ο Γιάννης ήταν αρνητικός γιατί ο Άγιος Στυλιανός ήταν ένας Άγιος άγνωστος στο Νησί. Σιγά, λέει, μη βγάλω τον Άγιο Στυλιανό. Μια μέρα, μετά από καιρό, συνάντησε τον Στέλιο στα Γυρίσματα. Τότε ξαφνικά είδε μπροστά του όραμα τον Άγιο Στυλιανό. Έχτισε την εκκλησία του Αγίου Στυλιανού στις Αβδέλλες.
Η μαυροφορεμένη γυναίκα (συνήθως η Παναγία) παρουσιάζεται στα όνειρα πολλών πιστών με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Στους ιδρυτές της Παναγίας Λυμπιανής, της Παναγίας Αυτούμενες της Παναγίας Σπηλιώτισσας υπέδειξε το μέρος, όπου θα βρούν την εικόνα και θα χτίσουν την εκκλησία της
Θραύσμα κίονα στον περίβολο του Ναού Αγίου Νικολάου στον Αχλαδώνα
Πιθανά ο Ναός να είναι των μεσαιωνικών χρόνων (πριν το 1453).
Σε άλλες περιπτώσεις η Παναγία παρουσιάζεται στα όνειρα και ζητά χάρες.
Στη Μαρία (Ε) παρουσιάστηκε στο όνειρό της η Παναγία (Λυμπιανή) και της είπε να πάει να τη σηκώσει. Η Μαρία (Ε) πήγε στην εκκλησία και βρήκε την εικόνα πεσμένη στο δάπεδο.
Στο λόφο στον Κορέντη και σε χωράφι στον Κάμπο, κατά τη διάρκεια εργασιών, βρέθηκαν εικόνες των Αγίων. Σήμερα στη θέση τους βρίσκονται οι Ναοί των Τριών Ιεραρχών και της Αγίας Άννας.
Όταν ο (Μπ) γυρνούσε με το γιό του από την Ατσίτσα στο Χωριό εκτόξευε εναντίον του γιού του βρισιές, χυδαίες και ασεβείς προς τον Αη-Γιώργη, το Χριστό και άλλους Αγίους. Τότε ο Αη – Γιώργης στις Αφανές κατέβηκε σαν αστραπή από του Βουνό στο δρόμο και παρουσιάστηκε με το άλογό του μπροστά στον (Μπ). «Έχε χάρη του λέει που έχεις το παιδί, αλλιώς…». Από τότε ο (Μπ) σταμάτησε να βρίζει.
Η άλλη γνωστή περίπτωση είναι το τάμα , η εκπλήρωση του οποίου οδηγεί στο κτίσιμο μιας εκκλησίας. Κατά τη διάρκεια των χρόνων ύπαρξης της χριστιανικής θρησκείας στη Σκύρο παρατηρούμε τη μεγάλη αφοσίωση των κατοίκων στην εκκλησία.
Διακρίνουμε την αφοσίωσή τους στη χριστιανική πίστη και την ευλάβεια προς τα θεία, η οποία συνοδεύεται με τα Σκυριανά έθιμα και παραδόσεις, τις δοξασίες και τους θρύλους.
Αυτή η πίστη και ευλάβεια μπορεί να είναι απόρροια της ψυχικής αντίδρασης εναντίον των καθολικών Ενετών και Μωαμεθανών κατακτητών.
Μπορεί όμως να είναι αποτέλεσμα, άποψη που εκφράζουν παλιοί ερευνητές, του φόβου και της καταπίεσης που έζησαν οι Σκυριανοί από τους κατά καιρούς καλόγερους της Μονής του Αγίου Γεωργίου. Αυτή η καταπίεση εκφράστηκε και με το κωμικοτραγικό γεγονός να απαγορεύει ο ηγούμενος της Μονής να βόσκουν οι μέλισσες στα Μοναστηριακά κτήματα.
Στον Κώδικα του Μοναστηριού διαβάζουμε, πως οι καλόγεροι απαγόρευαν τα ζώα, αλλά ακόμα και τα μελίσσια, να βόσκουν στα κτήματα του Μοναστηριού.
Φοβέριζαν τους κατοίκους με δήμευση και κατάσχεση των ζώων τους, με αφορισμό και με το θυμό και την κατάρα του Άη-Γιώργη.
Είναι επίσης γνωστό ότι οι Σκυριανοί δε θέλουν να αγοράσουν κτήματα που οι ίδιοι προσέφεραν στον Άγιο Γεώργιο, γιατί φοβούνται την οργή του Αγίου, που μπορεί να τους οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο. Αυτή τη φοβία την είχαν καλλιεργήσει οι ίδιοι οι καλόγεροι. Έλεγαν παλιά οι Σκυριανοί
«Ας μ’ αγαπά ο Άη – Γιώρ’ς τσ’ άς με μ’σά ο ΄κονόμος»
(Ας μ’ αγαπά ο Άη-Γιώργης και ας με μισεί ο οικονόμος της Μονής)
Χαρακτηριστικά για το ζήτημα αυτό η Νίκη Πέρδικα γράφει: «Συχνά σκληροί και αχόρταγοι οι καλόγεροι τυραννούσαν τους Νησιώτες με την απληστία τους κι’ έγιναν πολλές φορές αιτία να αποδοθούν στον ίδιο τον Άγιο οι ιδιότητες των κακών λειτουργών του».
Γι’ αυτό οι Σκυριανοί έφτασαν στο σημείο να λένε:
«Ποιος είδεν Άγιο δίγνωμο, ωσάν τον Άη Γιώργη
Να παραδίνει χριστιανούς στα Τούρκικα τα χέρια»
Τέλος, στην ίδρυση μιας εκκλησίας μπορεί να παίξει ρόλο η διπλωματία και η σκοπιμότητα . Το 1989 ο καλόγερος του Αγίου Γεωργίου, Μετοχίου της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους έχτισε την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη μέσα στις χορτονομές στο «Βουνό», ιδιοκτησία της Μεγίστης Λαύρας.
Αναφέρεται και σε άλλο κεφάλαιο ότι, ο Ναός το Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη του 16ου αι. στη θέση «Παγιά» κάτω από το Κάστρο, που είναι ιδιοκτησία της Μονής του Αγίου Γεωργίου, είναι εγκαταλειμμένος και σε πολύ κακή κατάσταση.
Παναγία Αυτούμενες. Διακρίνουμε στην Ωραία Πύλη μαρμάρινους κίονες.
Αριστερά και δεξιά της Ωραίας Πύλης παρατηρούμε θραύσματα κιονόκρανων παλαιότερου κτίσματος. Στην περιοχή σε αρχαιολογικές έρευνες ανακαλύφθηκαν αρχαία αντικείμενα. Υπήρχε οικισμός και πιθανά η εκκλησία χτίστηκε στα θεμέλια αρχαίου Ιερού και αργότερα πρωτοχριστιανικού Ναού.
Με τον ίδιο τρόπο, το 1993, έκτισε τον Αγίου Μόδεστου, που βρίσκεται επίσης μέσα στις χορτονομές του «Βουνού» . Στους δύο Ναούς τοποθέτησε «αδελφούς» όλους τους τσοπάνηδες, που έχουν νοικιασμένες εκτάσεις του «Βουνού», για να βόσκουν τα κοπάδια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου