ΝΗΣΟΣ ΣΚΥΡΟΣ

Άγιος Νικόλαος ή Άη Ν’κόλας

Θέση: Αχλαδώνας

Ο Ναός του Αγίου Νικολάου βρίσκεται 5 χλμ. δυτικά της Χώρας, πάνω από τον Άγιο Μέρωνα στον παλιό χωματόδρομο Χωριό-Ατσίτσα. Σε κοντινές αποστάσεις υπάρχουν τα εξωκλήσια του Αγίου Αντωνίου Καλογεράτσι και του Αγίου Γεωργίου Αφανές.

Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του μονόχωρου τρουλαίου Ναού, με τυφλά αψιδώματα. Ως προς την κατασκευή του αποτελεί κάτι το ιδιαίτερο σχεδιαστικά. Εσωτερικά έχει επιμήκεις θολωτές καμάρες και στις τέσσερις πλευρές. Στον ανατολικό τοίχο του Ιερού Βήματος είναι τοποθετημένη η μεγάλη κόγχη με την κτιστή Αγία Τράπεζα. Μια δεύτερη κόγχη υπάρχει στο βόρειο τοίχο και αντικαθιστά την πρόθεση του Ιερού Βήματος.

Το δάπεδο είναι στρωμένο με σύγχρονα πλακάκια. Το τέμπλο είναι ξύλινο, Σκυριανής τεχνοτροπίας.

Η ωραία πύλη του τέμπλου στηρίζεται σε δύο μεγάλες μαρμάρινες κολόνες, Ρωμαϊκών χρόνων..

Στη κόγχη του κυρίως Ναού υπάρχει ένα αρχαίο ιωνικό κιονόκρανο.

Θραύσμα παλαιότερης κατασκευής υπάρχει στο υπέρθυρο της εισόδου και στον προαύλιο χώρο υπάρχει κομμάτι μεγάλου κίονα.

Εξωτερικά ο τρούλος καλύπτεται με πέτρινες πλάκες, αλλά η υπόλοιπη στέγη είναι επίπεδη και καλυμμένη με τσιμέντο.

Η βόρεια πλευρά της εκκλησίας είναι εν μέρει κάτω από το επίπεδο του εδάφους λόγω του κεκλιμένου του εδάφους. Η είσοδος βρίσκεται στη δυτική πλευρά.

Ο νότιος τοίχος υποστηρίζεται από ένα μεγάλο τοίχο με πέτρες πλάγιας κατασκευής, που πρέπει χρησιμεύει για την στήριξή του και την καλύτερη στατικότητα όλου του κτιρίου, λόγω της κατωφέρειας του εδάφους..

Μια άλλη άποψη λέει πως όταν χτίζονταν ένα εξωκκλήσι στη Σκύρο οι κάτοικοι πρόσφεραν στον Άγιο πέτρες για την κατασκευή. Πολλές φορές όταν οι πέτρες ήταν πολλές και περίσσευαν τις έχτιζαν «ξερολιθιά» εξωτερικά στον τοίχο.

Η χρονολογία κατασκευής της δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια, γιατί δεν υπάρχουν ιστορικά ή θρησκευτικά στοιχεία. Πιθανά να είναι κατασκευασμένη στους οθωμανικούς χρόνους.

Μεγάλες πιθανότητες συγκλίνουν ότι ο Ναός υπήρχε σε παλαιότερη εποχή των μεσαιωνικών (Μεσαίωνας (476 - 1492 μ.Χ.) βυζαντινών χρόνων (πριν το 1453).

Ο θρύλος του Αη-Νικόλα του Αχλαδώνα λέει πως, στη βρύση του πήγαιναν δύο όμορφες τσοπανοπούλες και πότιζαν τα πρόβατα την αυγή και το βράδυ. Τη μία την έλεγαν Αμέρσα και την άλλη Καλή. Στη βρύση πήγαινε τα πρόβατα και ένα όμορφο τσοπανόπουλο. Οι δύο αδελφές ερωτεύτηκαν το τσοπανόπουλο, χωρίς να γνωρίζει τον έρωτα η μία της άλλης. Κάποια στιγμή η Αμέρσα παντρεύτηκε το τσοπανόπουλο. Τότε η Καλή λυπήθηκε τόσο πολύ, που γκρεμίστηκε στη χαράδρα στον Αη-Αντώνη το Καλογεράτσι.

Οι επίτροποι αναφέρονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 στις σελίδες 741-756.