ΝΗΣΟΣ ΣΚΥΡΟΣ Άγιος Γεώργιος ο Διασουρίτης

 ΝΗΣΟΣ ΣΚΥΡΟΣ 

Άγιος Γεώργιος ο Διασουρίτης

Θέση: Σιρίβλι*-Χωριό, (στ’ αλώνια)

Εορτάζει στις 23 Απριλίου.

Με την 6505/243/02-02-1972 (ΦΕΚ 126/11-02-1972) Υπουργική απόφαση, κηρύχθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Οι τύποι Διασορείτης, Διοσιερίτης, Διασορηνός και Διοσιερηνός έχουν ερμηνευθεί από τον Κωνσταντίνο Άμαντο** σαν εθνικά του Διός Ιερού της Λυδίας.

Από τον Γεώργιο Παχυμέρη*** φαίνεται πως στο Διός Ιερόν υπήρχε μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, που η λατρεία του με εικόνες ή με άλλο τρόπο, διαδόθηκε σε πολλούς τόπους. («εισελθών την εκείσε μονήν του εν μάρτυσι μεγίστου Γεωργίου, την του Διός ιερού πάλαι του ασφαλούς εαυτώ προυνόει»).

Το τοπωνυμικό το συναντάμε, εκτός από τη Σκύρο, στη Χίο, Αμοργό, Αττική, Καππαδοκία, Λακωνία, Κω. Στην Κρήτη είναι γνωστός ο Αϊ-Γιώργης ο Διασορίτης και σχετίζεται και εδώ με τη λατρεία του Δία (Διός-ιερού).

Άλλη παράδοση λέει ότι ονομαζόταν Διασ(π)ορίτης, διότι γιόρταζε στις 3 Νοεμβρίου (Ανακομιδή Λειψάνων), ημέρα πιθανώς προετοιμασίας του σπόρου και ενάρξεως της σποράς.

Πρόκειται για ένα μικρό μονόκλιτο θολωτό ναό με τυφλές αψίδες. Εξωτερικά ο τρούλος είναι κυλινδρικός και σχετικά ψηλός. Είναι τοποθετημένος πάνω στον κύριος Ναό που έχει σχήμα κύβου. Ο τρούλος και η στέγη είναι καλυμμένα με τσιμέντο.

Προς τα ανατολικά ο κυρίως Ναός επεκτείνεται και σχηματίζει το Ιερό Βήμα. Μέσα στο Ιερό Βήμα υπάρχουν αρκετά θραύσματα μαρμάρων από παλαιότερη κατασκευή (πιθανά Ρωμαϊκή). Το τέμπλο είναι χτιστό. Ο βόρειος τοίχος, λόγω του κατηφορικού εδάφους, υποστηρίζεται από ενισχυμένη τοιχοποιία.

Στον τοίχο αυτό είναι τοποθετημένο το μοναδικό παράθυρο της εκκλησίας. Στον δυτικό τοίχο, δεξιά της εισόδου, είναι χτισμένη μια ορθογώνια κόγχη.

Στον ανατολικό τοίχο του Ιερού Βήματος, ο οποίος διογκώνεται προς τα έξω, βρίσκεται η κεντρική ημικυκλική κόγχη που αντικαθιστά την κτιστή Αγία Τράπεζα. Δύο ακόμη κόγχες βρίσκονται στη βόρεια και νότια πλευρά του, οι οποίες αντικαθιστούν επίσης την πρόθεση και το διακονικόν.

Κατά μήκος του βόρειου και νότιου τοίχου είναι χαμηλά χτισμένα παγκάκια. Το πάτωμα της εκκλησίας είναι στρωμένο με τσιμέντο.

Μέσα και έξω από τον ναό υπάρχουν πολλά Ελληνο-Ρωμαϊκά αντικείμενα ενσωματωμένα στην τοιχοποιία ή τοποθετημένα μέσα στο Ιερό Βήμα****: Έξω από την εκκλησία υπάρχει κομμάτι μαρμάρινου κίονα μεγάλης διαμέτρου.

Στη δυτική πλευρά του Ναού δύο θραύσματα μονολιθικής στήλης από μάρμαρο, χτισμένα στη δυτική κορυφή του ναού στη δεξιά και την αριστερή γωνία.

Στη μέση της κορυφής του τοίχου, υπάρχει κομμάτι μαρμάρου, πιθανώς από άγαλμα. Μια αρχαία ταφική πλάκα, με δύο ανθρώπινες φιγούρες, είναι εντοιχισμένη στο δυτικό τοίχο της εισόδου και πάνω από αυτή, η οποία φέρει επιγραφή στα αρχαία Ελληνικά.

Χρονολογία των οθωμανικών χρόνων.

Οι επίτροποι αναφέρονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 στις σελίδες 741-756.

(Από το βιβλίο του Γεωργίου Κρίκα «Σκύρος: Η Ορθόδοξη

Χριστιανική Παράδοση και Λατρεία»)

*Περιοχή μετά το Σλήνα (δυτικά) στο χωριό. Α.Ε.Σ. 51/1778 του Συρίβλι και 106/1794 εις το Σηρίβλι.

**Ο Κωνσταντίνος Άμαντος (2 Αυγούστου 1874 – 23 Ιανουαρίου 1960) ήταν πανεπιστημιακός, βυζαντινολόγος, Ακαδημαϊκός και υπουργός Παιδείας.

***Ο Γεώργιος Παχυμέρης (1242 – περ. 1310) ήταν λόγιος, θεολόγος, κληρικός, φιλόσοφος, ιστορικός και μαθηματικός με πλούσια εκκλησιαστική και πολιτική δράση και εκτεταμένο συγγραφικό έργο. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Παλαιολόγειας Αναγέννησης στον τομέα των γραμμάτων και των επιστημών.

****Το Βήμα (bema) εμφανίζεται επίσης στις συναγωγές και από αυτό διαβάζονται η Πεντάτευχος και η Τορά. Οι ραβινικές αρχές διαφωνούν για την τοποθέτησή του, ωστόσο, και δεν έχει σταθερή θέση.