Ύψωση Τιμίου Σταυρού[1] ή Παλιοσταυρωμένος
Θέση: Μανωλιά
Ο Ναός του Τιμίου Σταυρού, σύμφωνα με μαρμάρινη πλάκα, ανεγέρθηκε το 1950, με την φροντίδα της Αμέρισσας Γ. Μπονάτσου, με τη βοήθεια της Καλλιόπης Σ. Μανιάτη, του Σταύρου και της Ελ. Κολίνου και του Ιωάννη Γ. Μπονάτσου.
Δωρεά προσέφερε ο Γεώργιος Ιωάννη Πέππας. Το 2006 έγινε ανακαίνηση του Ιερού Ναού από τους αδελφούς Ιωάννη Μπονάτσο και τη βοήθεια που προσέφεραν άλλοι Σκυριανοί.
Ευρήματα, που υπάρχουν εντοιχισμένα στο σημερινό Ναό, καταδεικνύουν ότι αυτός χτίστηκε πάνω στα θεμέλια παλαιότερου παλαιοχριστιανικού Ναού.
Τη μέρα του Σταυρού, οι Σκυριανοί βράζουν κόλλυβα για την υγεία των παιδιών τους.
Ένα έθιμο που γινόταν μέχρι τις δεκαετίες 1970 και 1980. Δεν είναι γνωστό αν εφαρμόζεται μέχρι σήμερα.
Τη μέρα του Σταυρού κάνουν την αρτυμή[2] γλυκιά, τ’ αρτύνουν[3], τα βάζουν σε κάτι ταψάκια μπακιρένια, στρογγυλά, βαθουλά σαν πιάτα βαθιά, με διάφορα σχέδια χτυπημένα πάνω στο μπακίρι[4].
Τα λένε χαδούλες και τα στολίζουν από πάνω με ζάχαρη, αμύγδαλα, ζαχαροστράγαλα, σταφίδες, ρόδι, μαϊντανό. Το κάθε παιδί παίρνει τη χαδούλα του και την πάει μοναχό του στην εκκλησία, τον Εσπερινό. Παραβγαίνουν τίνος το ταψάκι είναι πιο ωραίο και χαδεύονται (καμαρώνουν και χαίρονται). Γι’ αυτό τις λένε χαδούλες.
[1] Η Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού είναι μία σταθερή θρησκευτική εορτή που έχει καθοριστεί να εορτάζεται στις 14 Σεπτεμβρίου από την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία. Η Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού τιμάται και από την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία και από την Καθολική Εκκλησία. Σύμφωνα με τους συναξαριστές η εορτή γίνεται για την πρώτη Ύψωση του Τιμίου Σταυρού που έγινε στις 14 Σεπτεμβρίου το 335 μ.Χ. ενώ κάποιοι άλλοι συναξαριστές υποστηρίζουν ότι η εορτή αυτή γίνεται για την δεύτερη Ύψωση του Τιμίου Σταυρού δηλαδή για την Ύψωση του 629 μ.Χ. https://el.wikipedia.org
[2] (γαστρονομία) άρτυμα, καρύκευμα/μη νηστίσιμο φαγητό
[3] αρτύνω < μεσαιωνική ελληνική ἀρτῶ + -ύνω < αρχαία ελληνική ἀρτύω
αρταίνομαι: σταματώ τη νηστεία /παρέχω σε περίοδο νηστείας μη νηστίσιμη τροφή
[4] μπακίρι < (άμεσο δάνειο) τουρκική bakır < οθωμανική τουρκική (bakır)
ο χαλκός, το χάλκινο μαγειρικό σκεύος
(Από το βιβλίο του Γεωργίου Κρίκα
«Σκύρος: Η Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση και Λατρεία»)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου