Η Σκύρος στους «Ομηρικούς Ύμνους - Εις Απόλλωνα»[1]
[1] Ο Θουκυδίδης αποδίδει άνευ οιασδήποτε υπόνοιας αμφιβολίας τον ύμνο στον ίδιο τον Όμηρο
Η θρησκεία διαδραμάτισε πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της μυθολογίας και της ηθικής των αρχαίων Ελλήνων. Άλλωστε η μυθολογία αποτελεί ακόμα και σήμερα μια ανεκτίμητη πολιτιστική κληρονομιά για την Ελλάδα. Κατά την προϊστορική περίοδο η λατρεία συνδέεται με τον θεό Ήλιο. Από τη μυκηναϊκή εποχή υπάρχουν στοιχεία για τη λατρεία διαφορετικών θεοτήτων, οι οποίες αργότερα θα δημιουργήσουν την κοινή ελληνική θρησκεία, το Δωδεκάθεο. Το Δωδεκάθεο αποτέλεσε μια από τις βασικότερες αιτίες, που οι Έλληνες δημιούργησαν τον αξεπέραστο πολιτισμό. Έχτιζαν ναούς, ιερά, μαντεία, βωμούς, έφτιαχναν αγάλματα και περίτεχνες τοιχογραφίες, για να τιμήσουν τους θεούς που αγαπούσαν, αλλά και φοβούνταν. Είναι φυσικό στη Σκύρο, με τη μακραίωνη ιστορία της, να λατρευόταν αρκετοί θεοί της αρχαιότητας και να υπάρχουν αντίστοιχοι λατρευτικοί χώροι, Ναοί ή Ιερά. Όμως, χωρίς ιστορικές πηγές, είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Λίγοι είναι και οι θρησκευτικοί μύθοι, που αναφέρονται στο παρελθόν του Νησιού.
Μόνο στους «Ομηρικούς Ύμνους - Εις Απόλλωνα»[1] αναφέρεται η Σκύρος, σαν μια από τις πόλεις που αρνήθηκαν να δεχτούν τη λατρεία της Λητούς.
Δυστυχώς δεν έχουν διασωθεί ερείπια αρχαίων ναών, εκτός του Ναού του Απόλλωνα στη Φούρκα και του Ναού του Ποσειδώνα στο Μαρκέσι, είτε γιατί αυτοί καταστράφηκαν από το πέρασμα των χρόνων και τις διάφορες καταστροφικές επιδρομές, είτε από την νεοϊδρυθείσα χριστιανική Εκκλησία, και στη θέση τους ανεγέρθηκαν χριστιανικοί ναοί.
Η δεύτερη πιθανότητα είναι, η πιο ισχυρή, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι σήμερα σε πολλές εκκλησίες της Σκύρου υπάρχουν μαρμάρινες κολόνες και πλάκες, λίθινα χριστιανικά εκκλησιαστικά σκεύη ή άλλα μαρμάρινα κομμάτια από αρχαίες θρησκευτικές κατασκευές (Ιερά). Τέτοια θραύσματα εντοπίστηκαν σε περίπου εξήντα (60) Ιερούς Ναούς της Σκύρου[2].
Αυτά τα ευρήματα συνηγορούν ότι αρκετές εκκλησίες χτίστηκαν πάνω σε θεμέλια Ναών ή Ιερών αρχαιοελληνικών ή Ρωμαϊκών χρόνων και αργότερα στα ερείπια χριστιανικών ναών των πρώτων χριστιανικών και βυζαντινών χρόνων. Είναι πολύ πιθανό πρωτοχριστιανικοί Ναοί να χτίστηκαν πάνω σε αρχαία Ιερά και στη συνέχεια να οικοδομήθηκαν οι σημερινοί Ναοί.
Τα στοιχεία, που συνοδεύουν αυτή την έρευνα, είναι από πηγές ιστορικών κειμένων, αρχαιολογικών ερευνών ή από εικασίες και θεωρίες διάφορων ιστορικών ερευνητών. Βασίζεται σε αναφορές Σκυριανών παραδόσεων και μύθων, σε αφηγήσεις περιηγητών και διηγήσεις παλιών Σκυριανών.
Στο ξωκκλήσι της Παναγίας Τεροτράπεζας στα Ψαχρά, πέρα από θραύσματα κιόνων, βρέθηκε πέτρινο αντικείμενο, πιθανά θρησκευτικό σκεύος, που μοιάζει με κολυμπήθρα.
Άλλα τρία ίδια αντικείμενα, το ένα μαρμάρινο, σπασμένα στη μέση και στο ίδιο σημείο, βρέθηκαν στους Αγίους Αναργύρους στο Κάστρο και στην είσοδο του Ναού της Παναγίας στα Φορτούνια.
Παναγία στα Φορτούνια: Εκκλησιαστικά σκεύη, πιθανά παλαιοχριστιανικού Ναού.
Στο Ναό της Παναγίας στα Φορτούνια ο Βασίλειος Ατέσης λέει ότι υπήρχε χαραγμένη η λέξη «Fortuna» και εξάγει το συμπέρασμα ότι εκεί υπήρχε αρχαίος Ναός της Θεάς Τύχης. Σήμερα η χάραξη αυτή δε φαίνεται, πιθανά λόγω της φθοράς του χρόνου ή τα συνεχή ασβεστώματα.
Με βάση τα ευρήματα υπάρχουν Ναοί των πρώτων χριστιανικών χρόνων. Ο Ναός των Δώδεκα Αποστόλων στο Μαυρουνά ανοικοδομήθηκε το 1952 πάνω στα θεμέλια του παλαιού Ιερού Ναού των Αποστόλων, που ήταν σύγχρονος της Μονής του Χριστού Μαυρουνά (970-1000 μ.Χ.).
Όμως, όπως οι περισσότερες μελέτες, έτσι και η τωρινή, βασίζονται σε αρκετές περιπτώσεις σε ενδείξεις και όχι σε ιστορικές αποδείξεις.
[1] Ο Θουκυδίδης αποδίδει άνευ οιασδήποτε υπόνοιας αμφιβολίας τον ύμνο στον ίδιο τον Όμηρο
[2] Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στο Κάστρο, Άγιοι Ανάργυροι στο Κάστρο, Παναγία Λυμπιανή, Άγιος Παντελεήμονας στο Τραχύ, Άγιος Νικόλαος στον Αχλαδώνα, Άγιος Νικόλαος στο Αγαλήνη, Άγιος Γεώργιος ο Διασουρίτης στο Σιρίβλι, Παναγία Αυτούμενες στο Τραχύ, Παναγία Τεροτράπεζα στου Ψαχρά, Ζωοδόχος Πηγή στη Θεοτόκο, Γέννηση του Χριστού στη Θέμη, Άγιος Αντρέας στην Καλαμίτσα, Ζωοδόχος Πηγή στα Μελαχτά, Πέντε Μαρτύρων, Ελεημονήτρια, Γέννηση του Χριστού στη Μεγάλη Στράτα, Άγιος Ιωάννης ο Ψαρμός, Υπαπαντή του Κυρίου στο Αεροδρόμιο, Άγιος Μάμας, Άγιος Χαράλαμπος στις Αβδέλλες, Άγιος Πέτρος στην Καρεφλού, Αγία Βαρβάρα στα Κουρβλιά, Αρχοντοπαναγιά, Άγιος Ιωάννης ο Σπασοκαρούτες, Παναγία στα Φορτούνια, Μονή του Χριστού στο Μαυρουνά, Αγία Παρασκευή στο Μπαλίτη, Αγία Αικατερίνη στα Μαγαζιά, Άγιος Παντελεήμονας στην Ατσίπολη, Αγία Τριάδα στο Μπόριο, Άγιοι Απόστολοι στο Μαυρουνά, Άγιος Αντώνιος στα Κοχύλια, Άγιος Τρύφωνας, Κυρά Παναγιά στον όρμο της Καλογριάς, Άγιος Δημήτριος στα Μελαχτά, Άγιοι Θεόδωροι στο Μόλος, Άγιοι Θεόδωροι στις Κατούνες, Άγιος Δημήτριος στο Μπόριο, Σωτήρας στην Καλαμίτσα, Άγιος Επιφάνειος, Αγία Θεοφανώ, Ταξιάρχες στην Πλ. Σαρούς, Ταξιάρχες στο Παρασπίσι, Άγιος Νικόλαος στο Άϊκο, Άγιος Γεώργιος στα Ατρεκκλήσα, Προφήτης Ηλίας στην πλ. Σαρούς, Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος στο Λουτρό, Άγιος Αλέξανδρος στο Πασαλάκι, Σωτήρας στη Διασφαή, Άγιος Χαράλαμπος στα Κοχύλια.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου